تیتراسیون چیست و چه کاربرد هایی دارد؟ تیتراسیون یکی از روش های تعیین درصد خلوص و تعیین غلظت گونه ی مجهول است که در علم شیمی بسیار پرکاربرد می باشد. اگر شما شیمی خوانده باشید و یا در آزمایشگاه های شیمی مشغول فعالیت باشید حتما تا به حال این روش را انجام داده اید. با این حال این روش تکنیک های خاصی دارد که در ادامه به انواع، کاربرد ها و شیوه ی عمل این روش بیشتر می پردازیم.
برای خرید انواع مواد شیمیایی با شیمیایی تهران به شماره های 02191006570 و یا 09911123342 در ارتباط باشید
تیتراسیون فرآیندی است که در آن یک محلول مشخص با غلظت معلوم به محلول دیگر با غلظت مجهول اضافه می شود . در این فرایند حجم اضافه شده به دقت اندازه گیری می شود و بعد از اولین نشانه های واکنش بین دو محلول، فرایند متوقف می شود. در شیمی از این روش عموما برای تعیین غلظت نامعلوم یک آنالیت شناسایی شده استفاده می شود. یکی از شناخته شده ترین روش های این فرایند واکنش میان اسید-باز است، اما ممکن است انواع دیگری از واکنش‌ها را نیز شامل شود که در قسمت انواع این روش بیشتر به آن می پردازیم.
انواع تیتراسیون عبارتند از:
جالب است بدانید پایان واکنش تنها از تغییر رنگ مشخص نمی شود و بسته به هر نوع از تیتراسیون روش های مختلفی برای سنجش پایان واکنش وجود دارد.
تیتراسیون اسید-باز و ردوکس رایج ترین انواع مورد استفاده هستند. نشانه های پایان واکنش از تغییرات رنگ برای تیتراسیون اسید-باز تا اندازه گیری پتانسیل الکترود برای تیتراسیون ردوکس متغیر است. نشانه‌های معمولی با اندازه‌گیری یا استفاده از موارد زیر به دست می‌آیند:
این روش به اسید قوی – باز قوی
باز قوی- اسید قوی
باز ضعیف- اسید قوی
باز قوی- اسید ضعیف
تقسیم می شود که هر کدام نمودار های مختلفی را به نمایش می گذارند.
چگونگی روش:
برای این کار شما حجم مشحصی از نمونه ی مجهول ( در اینجا اسید قوی ) را در ارلن می ریزید و چند قطره شناساگر در اینجا فنل فتالئین به آن می افزایید . در نهایت با کمک نمونه ی استاندارد ( در اینجا باز قوی) که دارای غلظت و حجم مشخص است با کمک بورت تیتر می کنیم. در هنگام انجام این فرایند محلول ارلن را به طور مرتب هم بزنید و تا تغییر رنگ محلول این فرایند را ادامه دهید.
از این روش برای محاسبه مقدار اسید مجهول در ارلن با اندازه گیری مقدار باز یا تیترانت مورد نیاز برای خنثی کردن اسید استفاده می کنیم. دو راه عمده برای دانستن زمان خنثی شدن محلول وجود دارد.
روش اول
از یک PH متر در ارلن گیرنده استفاده کنید و باز را به آرامی اضافه نمایید تا زمانی که pH دقیقاً 7 شود.
روش دوم
از یک نشانگر استفاده می کند. نشانگر اسید یا بازی است که اسید یا باز مزدوج آن رنگی متفاوت از ترکیب اصلی دارد. هنگامی که محلول به نسبت 1:1 و خنثی شود، رنگ محلول توسط شناساگر تغییر می کند.
NaCl + H2Oهمانطور که از معادله هندرسون- هاسلبالخ می دانید، pH برابر با pKa اندیکاتور در نقطه پایانی نشانگر است. از آنجایی که pH محلول و حجم تیتر اضافه شده را می‌دانیم، می‌توانیم استنباط کنیم که برای خنثی کردن نمونه ناشناخته به چه مقدار باز نیاز است.
نمودار آن به چه شکل است؟
منحنی تیتراسیون با رسم داده های بدست آمده در طول تیتراسیون رسم می شود، حجم تیتر در محور x و pH در محور y. منحنی تیتراسیون برای نمایه کردن محلول ناشناخته عمل می کند.
تیتراسیون یک اسید قوی با یک باز قوی منحنی تیتراسیون زیر را ایجاد می کند:
این روش کاربردهای زیادی در صنایع دارد. از جمله این کاربرد ها می توان به موارد زیر اشاره نمود
برخی از اسید های موجود
استیک اسید
هیدروکلریک اسید
برخی از باز های موجود
سود پرک
