تیتراسیون چیست|هر آنچه از تیتراسیون و انواع آن باید بدانید

انواع تیتراسیون

انواع تیتراسیون عبارتند از:

• اسید و باز
• ردوکس
• فاز گاز
• کمپلکسومتری
• پتانسیل زتا
• تیتراسیون سنجش

جالب است بدانید پایان واکنش تنها از تغییر رنگ مشخص نمی شود و بسته به هر نوع از تیتراسیون روش های مختلفی برای سنجش پایان واکنش وجود دارد.

تیتراسیون اسید-باز و ردوکس رایج ترین انواع مورد استفاده هستند. نشانه های پایان واکنش از تغییرات رنگ برای تیتراسیون اسید-باز تا اندازه گیری پتانسیل الکترود برای تیتراسیون ردوکس متغیر است. نشانه‌های معمولی با اندازه‌گیری یا استفاده از موارد زیر به دست می‌آیند:

• نشانگر رنگ
• پتانسیومتر
• PH متر
• هدایت سنجی
• قدرت یونی

تیتراسیون اسید و باز

این روش به اسید قوی – باز قوی

باز قوی- اسید قوی

باز ضعیف- اسید قوی

باز قوی- اسید ضعیف

تقسیم می شود که هر کدام نمودار های مختلفی را به نمایش می گذارند.

چگونگی روش:

برای این کار شما حجم مشحصی از نمونه ی مجهول ( در اینجا اسید قوی ) را در ارلن می ریزید و چند قطره شناساگر در اینجا فنل فتالئین به آن می افزایید . در نهایت با کمک نمونه ی استاندارد ( در اینجا باز قوی) که دارای غلظت و حجم مشخص است با کمک بورت تیتر می کنیم. در هنگام انجام این فرایند محلول ارلن را به طور مرتب هم بزنید و تا تغییر رنگ محلول این فرایند را ادامه دهید.

از این روش برای محاسبه مقدار اسید مجهول در ارلن با اندازه گیری مقدار باز یا تیترانت مورد نیاز برای خنثی کردن اسید استفاده می کنیم. دو راه عمده برای دانستن زمان خنثی شدن محلول وجود دارد.

روش اول

از یک PH متر در ارلن گیرنده استفاده کنید و باز را به آرامی اضافه نمایید تا زمانی که pH دقیقاً 7 شود.

روش دوم

از یک نشانگر استفاده می کند. نشانگر اسید یا بازی است که اسید یا باز مزدوج آن رنگی متفاوت از ترکیب اصلی دارد. هنگامی که محلول به نسبت  1:1 و خنثی شود، رنگ محلول توسط شناساگر تغییر می کند.

HCl + NaOH  NaCl + H₂O

همانطور که از معادله هندرسون- هاسلبالخ می دانید، pH برابر با pKa اندیکاتور در نقطه پایانی نشانگر است. از آنجایی که pH محلول و حجم تیتر اضافه شده را می‌دانیم، می‌توانیم استنباط کنیم که برای خنثی کردن نمونه ناشناخته به چه مقدار باز نیاز است.

نمودار آن به چه شکل است؟

منحنی تیتراسیون با رسم داده های بدست آمده در طول تیتراسیون رسم می شود، حجم تیتر در محور x و pH در محور y. منحنی تیتراسیون برای نمایه کردن محلول ناشناخته عمل می کند.

تیتراسیون یک اسید قوی با یک باز قوی منحنی تیتراسیون زیر را ایجاد می کند:

کابرد های تیتراسیون چیست؟

این روش کاربردهای زیادی در صنایع دارد. از جمله این کاربرد ها می توان به موارد زیر اشاره نمود

• تعیین سطوح ترکیبات خورنده (گوگرد) در نفت خام و فرآورده های نفتی
• تعیین مقدار اسید و باز فرآورده های نفتی
• تعیین هیدروکسیل
• تعیین غلظت اکسیژن در آب
• روش های پزشکی برای تشخیص دیابت
• اندازه گیری خوردگی

برخی از اسید های موجود

فسفریک اسید

سیتریک اسید

استیک اسید

هیدروکلریک اسید

سولفوریک اسید

برخی از باز های موجود

سود پرک

پتاسیم هیدروکسید